HÜRJET: ABD’nin Yeni Jet Eğitim Uçağı Adayı

ABD Donanması, yaşlanan T-45 Goshawk jet eğitim uçaklarını değiştirmek amacıyla yeni bir ihale süreci başlatmış durumda. HÜRJET, bu ihale kapsamında adaylar arasında yer alabilir. Sierra Nevada Corporation (SNC) ve TUSAŞ (Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ) ortaklığı, HÜRJET’i ABD Donanması’na teklif etmeyi planlıyor.

HÜRJET ve SNC Ortaklığı

ABD’de Fatih Özmen ve Eren Özmen tarafından kurulan Sierra Nevada Corporation, uçak bakım, montaj ve uzay hizmetleri sunan bir şirket olarak biliniyor. Aviation Week’in haberine göre SNC ve TUSAŞ, ABD Donanması’nın T-45 Goshawk uçaklarının yerini alacak ileri seviye jet eğitim uçağı ihalesine HÜRJET ile katılmayı planlıyor. Henüz resmi bir açıklama yapılmamış olsa da, HÜRJET’in adaylar arasında yer alması bekleniyor.

ABD Donanması İhalesindeki Erteleme ve HÜRJET’in Şansı

ABD Donanması, yaşlanan T-45 Goshawk jet eğitim uçaklarını değiştirme planını iki yıl erteledi ve tekliflerin son tarihini 2026’dan 2028’in ikinci çeyreğine uzattı. Bu erteleme, uygun uçağın belirlenebilmesi için zaman kazandırırken, HÜRJET gibi adayların sürece dahil olmasına da imkan tanıyor. ABD Donanması, toplam 145 adet jet eğitim uçağı almayı planlıyor.

İLGİLİ İÇERİK Bayraktar TB3 Rampa Kalkış Testi Başarıyla Tamamladı Bilim & Teknoloji

ABD Hava Kuvvetleri İhalesinde HÜRJET’in Durumu

Daha önce, ABD Hava Kuvvetleri’nin T-38’lerin yerini alacak jet motorlu eğitim uçağı için düzenlediği ihaleye de Sierra Nevada ve TUSAŞ ortaklığında teklif verilmişti. 2017 yılında düzenlenen bu ihalede HÜRJET kısa listeye girememiş ve ihaleyi Boeing’in T-7A uçağı kazanmıştı. Ancak bu defa, ABD Donanması için daha modern teknolojilere ve güvenli iniş yeteneklerine sahip bir uçak arayışında olunması, HÜRJET için yeni bir fırsat doğuruyor.

ABD Donanması’nın Yeni Uçak İçin İstediği Özellikler

ABD Donanması, yeni jet eğitim uçağında bulunması gereken özellikleri açıkladı. Bu özellikler arasında en az 0,9 Mach hız, 20 derece üzerinde sürekli etki alanı, en az 6G sürekli yük faktörü, maksimum 41.000 ft irtifa ve dönüş hızının 12 derece/saniye olması bulunuyor. Ayrıca, uçağın kokpitinde Head Up Display (HUD), dokunmatik ekran, AR ve Kaska Monte Ekran (HMD) özellikleri de isteniyor.

Yeni jet eğitim uçağının modern güvenlik ve çevresel koruma özelliklerine sahip olması da önem arz ediyor. Özellikle, uçağın kuş çarpmasına dayanıklı gölgelik özelliğine sahip olması gerektiği vurgulanıyor. Ayrıca, Hassas İniş Modu (PLM) özelliği de aranan kriterler arasında yer alıyor. Bu özellik, eğitim uçağının uçak gemilerine iniş yapabilmesini sağlayacak.

İLGİLİ İÇERİK Türkiye’nin Ay Aracı Projesi: Hedef 2026-2027 Bilim & Teknoloji

HÜRJET’in Özellikleri

HÜRJET, TUSAŞ tarafından geliştirilen ve Türkiye’nin ilk jet motorlu uçağı olarak dikkat çekiyor. TSK’nın jet tekamül eğitimlerinde kullandığı T-38 ve akrotim gösterilerinde kullandığı F-5 uçaklarının yerini alması için tasarlanan HÜRJET, General Electric tarafından üretilen F404 motorundan güç alıyor.

HÜRJET’in Teknik Özellikleri

HÜRJET’in Öne Çıkan Yetenekleri

• Yüksek AoA kontrolü
• Baş Üstü (Head-up) Göstergesi (HUD)
• Kaska Monteli Gösterge (Koşullu)
• Tam Otorite, Dijital Kontrollü Uçuş Sistemi
• Gelişmiş İnsan Makine Arayüzü, F-35 ve MMU için Asgari Alışma Zamanı
• Intra & Inter Veri Linki
• Gece Görüşüne Uyumlu (AJT, LIFT)
• Havada Yakıt İkmali (AJT için Kuru, LCA için Sıvı)
• Rahat İdare
• Gömülü Taktik Eğitimi ve Canlı Sanal Yapıcı Eğitim Sistemleri
• Otonom Operasyonlar için APU
• Hava-Hava, Hava-Yer Atış Kabiliyeti

İlginizi Çekebilir: Barış Pınarı Harekatı’nda Kullanılan Silahlar ve Teknolojiler

HÜRJET’in Rakipleri

Leonardo M-346N

Textron Havacılık ve Leonardo tarafından geliştirilen M-346’nın ABD Donanması ihtiyaçlarına göre özelleştirilecek versiyonu olan M-346N, ihaleye katılacak. M-346, 100 binden fazla uçuş saatine sahip olmasıyla kendini kanıtlamış bir uçak olarak öne çıkıyor. M-346N’nin ikinci motoru, kuş çarpmaları sonrasında güvenli iniş yapma imkanı sunuyor.

Boeing T-7A Red Hawk

Boeing T-7A, ABD Hava Kuvvetleri tarafından T-38’lerin yerini alacak jet eğitim uçağı olarak ihaleyi kazanmıştı. Ancak T-7A uçağında yaşanan gecikmeler ve eğitim takviminin değiştirilmek zorunda kalması, uçağın olumsuz değerlendirilmesine neden olabilir.

TF-50N

Lockheed Martin ve Korea Aerospace Industries tarafından geliştirilen KAI T-50’nin yeni versiyonu olan TF-50N de ihaleye katılacak.

HÜRJET, ABD Donanması’nın jet eğitim uçağı ihalesine katılarak önemli bir aday haline gelebilir. SNC ve TUSAŞ ortaklığı, HÜRJET’i ABD Donanması’na teklif etmeyi planlıyor. ABD Donanması’nın istediği modern özellikler ve HÜRJET’in üstün yetenekleri, bu uçağın ihalede güçlü bir rakip olmasını sağlayabilir. 2025 yılında Türk Silahlı Kuvvetleri’ne teslim edilmesi planlanan HÜRJET, 2028 yılına kadar göstereceği performans ile ihale sonucunu etkileyebilir.

Kaynak : aviationweek